Re: Wat is literatuur? En kunst?

Karin Spaink

   
From: kspaink@xs4all.nl (Karin Spaink)
Newsgroups: nl.eeuwig.september
Subject: Re: Wat is literatuur? En kunst?
Date: Sun, 13 Oct 1996 13:55:09 GMT
Organization: Marcab Tech, Inc.
Message-ID: <3260f303.136489023@news.xs4all.nl>
X-XS4ALL-Date: Sun, 13 Oct 1996 14:57:40 MET DST

tempelma@cs.utwente.nl (Frank Tempelman) wrote:

> Neem van mij aan dat als je Harry "Hermans, wie is dat?" Mulisch een
> keer hebt horen preken over het "in kontakt moeten zijn met het papier
> en daarom  niet met een typemachine maar met de ganzeveer willen
> schrijven", zijn eigen belang voor de belletrie en het gebrek aan 
> talent van zijn collegae, je nu eenmaal wat vooringenomen zijn werk 
> ter hand neemt. Meestal terecht, want het zijn objectief gezien 
> salontafelprullen.
> 
> Overigens ligt de concurrentie, in de vorm van A.F.Th. "ik beitel nog
> in kleitabletten" van der Heyden op de loer om de fakkel van ver-
> schrikkelijkste schrijver over te nemen. Het schijnt dat zijn laatste
> twee bijbels niet eens zonder handleiding te lezen zijn, hoewel ook
> deze prullen het binnen de grachtencirkel aardig doen op
> feesten en partijtjes. 

*nod*. Kben 't heel erg met je eens.
	Mulisch kan ik niet velen (die was leuk toen ik zelf nog 16 was, maar
daarna vond ik zijn geschrijf al snel opgeblazen gewauwel. En ja, AFTh ziet
zichzelf als Mulisch' fakkeldrager. Bijgesloten een column die ik een
tijdhje geleden voor Surplus schreef, over een tv-uitzending waarin beide
heren elkaar ontmoetten.
	Overigens, AFTh was twee weken geleden een van de zeer vele schrijvers
die een kort stukje kwamen voorlezen in Perdu, bij wijze van protest tegen
het feit dat Perdu (toch een van de aardigste literaire broeiplaatsen van
dit land) geen subsidie zou krijgen. AFTh kwam twee minuten voor 't z'n
beurt was binnen, en keek rond. Toen hij aan de beurt was liep hij naar
voren, onderwijl 'Wgugh wgugh wgugh!!!' doend - hij schraapte z'n keel op
zo'n manier dat iedereen die het hoorde dubbel sloeg van de lach, het was
symptomatisch voor zijn idee van zelfimportantie. Daarna las hij een
roddelverhaal voor.


De jeugd van tegenwoordig

De VPRO beloofde een programma over de vraag 'wat een schrijver met zijn
tijd, zijn omgeving en het wereldgebeuren kan doen'. Vier jonge schrijvers
mochten op bezoek bij Harry Mulisch, die voor de gelegenheid salon hield in
een suite in hotel Americain, om die vraag te bespreken.
	Het programma bestond hoofdzakelijk uit tussengemonteerde, nietszeggende
shots. Fragmenten waarin 'gewone' mensen figureerden die in een winkel
kuierden, een snackbar binnenliepen, in de tram zaten of op straat
slenterden. Vermoedelijk dienden deze scenes om 'het tijdsbeeld' te
illustreren, of waren ze bedoeld als symbolische blik op de buitenwereld
waar de wereld zich, zoals bekend is, immer voortspoedde, terwijl Mulisch
binnen vier schrijvers ontving.
	De nieuwe generatie besprak hoe modern de wereld tegenwoordig toch is en
klaagde dat het leven thans zo verbrokkeld is. Op zich al een
non-discussie, maar alla, je moet ergens mee beginnen. Twee
vertegenwoordigers van de Generatie Nix, Giphart en Van Erkelens, die
eerder een verfrissend gebrek aan respect jegens grote namen en grote
gebeurtenissen hadden vertoond, mochten eerst en waren uiterst deemoedig
tegenover de Meester. Giphart knikte veel en heftig geïmponeerd 'ja' op
alles wat Mulisch zei en Van Erkelens was als vanouds coke-doorstoven, wat
bleek uit het trekken met zijn mond en zijn malende kaken. Ze leken net
twee nerveuze schoolblad-redacteuren op bezoek bij hun idool, zoals later
ergens in een krant stond.
	AFTh van der Heijden was breedsprakig en zat ontspannen
achteroverleunend in zijn stoel, klaar om de fakkel in ontvangst te nemen
die hij zichzelf allang had toebedacht: na Mulisch, daar was geen discussie
meer over mogelijk, kwam hij als enige in aanmerking voor diens positie als
literair orakel. Hij verzorgde in ieder geval een geslaagde opvoering van
zijn act 'wij mannen van formaat begrijpen elkaar tenminste'. Joost
Zwagerman, die lelijke houterige zinnen schrijft doch die avond mooi en
gedreven sprak, was nog het meest onderhoudend en deed werkelijk zijn best
een gesprek te voeren.
	Buiten spoedde het leven zich onaangedaan voort. Binnen was er niemand
die zich afvroeg of de kunst van romans er misschien uit bestond grote
verhalen te maken uit kleine onderwerpen en te grote onderwerpen
hanteerbare proporties te geven. Nee, groots en meeslepend moest het
allemaal en het hele universum in één literair gebaar gepropt.
	De literaire jeugd van tegenwoordig werd voorts gedefinieerd als man.
Afgaande op dit programma zou je werkelijk geloven dat schrijfsters niet
kunnen schrijven. Waar waren ze: Hemmerechts, Dorrestein, Brouwers, De Loo,
De Moor, Raskin, Mutsaers, Februari, Van Marissing, Palmen? Of desnoods,
voor de verandering, de meisjes van Generatie Nix?

Karin Spaink
5 januari 1995
Surplus, maart/april 1995



groet,
        Karin Spaink

-  I write, therefore I am:   http://www.xs4all.nl/~kspaink
Steunfonds rechtszaak Scientology v. Spaink et. al.:
-  Vrienden van K., giro 450 9627, Amsterdam